Gdzie są źródła naszego lęku przed bliskością?

Gdzie są źródła naszego lęku przed bliskością?

Od najmłodszych lat uczymy się zdobywać uczucia i uwagę innych, zyskiwać akceptację, zasługiwać na uznanie. A wszystko po to, by nasze potrzeby zostały zaspokojone. Czasami jednak doświadczenia z naszego dzieciństwa uniemożliwiają tworzenie satysfakcjonujących relacji z innymi w dorosłym już życiu, budzą obawę przed zaangażowaniem lub nakazują wycofywać się z tej relacji.

Sposób, w jaki wchodzimy w relacje zależy od więzi, jaką stworzyliśmy z rodzicami

W pierwszych latach życia, relacja z naszymi rodzicami/opiekunami, jest relacją, która charakteryzuje się określoną więzią, jaką z nim budujemy. I ten schemat przenosimy później w nasze dorosłe relacje. Więź z rodzicem może być różna. Może być bezpieczna, a więc taka, która w dorosłym życiu pomaga tworzyć relacje oparte na szacunku i wzajemnym zaufaniu, najsilniej buduje poczucie bezpieczeństwa. Czasami wczesna więź z rodzicem budzi trudne emocje, przez które nasz styl przywiązania jest lękowo – unikający. W dorosłości prowadzi on do pragnienia i poszukiwania bliskości, przy jednoczesnym uciekaniu od niej. Z kolei osoby, które w dzieciństwie nie doświadczyły bliskiego kontaktu z matką,  nauczyły się tego kontaktu unikać, można powiedzieć, że zakopały głęboko w sobie potrzebę bliskości. Wyróżnimy także styl zdezorganizowany, w którym dziecko nie otrzymało wzorca regulowania i okazywania emocji, a próby nawiązania bliskiego kontaktu z rodzicem były często nieadekwatne. W dorosłym życiu bliskość budzi się w nim lęk, a do relacji przenosi agresywne zachowania, nierzadko sięgając po przemoc.

Style przywiązania to obszerny temat, który jednak należy zrozumieć podejmując pracę nad sobą. Na stronie https://miedzyparami.pl/prezenty/style-przywiazania/ zapoznasz się z nim szerzej.

Pierwotna więź z rodzicem a dorosłe relacje

Sposób, w jaki budujemy bliskość z drugą osobą, jest związany z pierwszymi latami życia. Możemy nazwać to zespołem skryptów, który uruchamia się w nas w relacji z drugą osobą. Są to interpretacje, schematy oraz oceny zachowań drugiego człowieka. Jeśli doświadczyłeś trudnego dzieciństwa, trudno też uwierzyć, że możesz samodzielnie podejmować decyzje. Nie łatwo jest też być w związku z osobą, na której nam zależy i wiedzieć, że jej opinia ma na nas ogromny wpływ, ponieważ przez to rodzi się mnóstwo niepewności w relacjach.

Różne postacie lęku przed bliskością

Jeżeli w dzieciństwie nie zostaliśmy nauczeni, jak powinniśmy się zachować, co mówić, co jest właściwe a co nie, nauczyliśmy się wyciągać wnioski na podstawie własnych obserwacji. I przenieśliśmy to do dorosłego życia, a nasze zachowanie wynika z obserwacji i interpretacji zachowań drugiego człowieka. Nie potrafimy być blisko drugiej osoby, wycofujemy się z obawy, że możemy ją zranić.

Lęk przed bliskością wynika czasami z silnej obawy przed utratą kontroli nad swoim życiem. Boimy się, że jeśli zbliżymy się do drugiego człowieka, ten nas „pochłonie”, zdominuje, a my utracimy siebie.

Czasami panicznie boimy się własnych uczuć oraz tego, że gdy je okażemy, możemy odstraszyć drugą osobę. Dlatego tkwimy w relacjach, w których musimy udawać, ukrywać się. Bojąc się okazywania złości podporządkowujemy się drugiej osobie, nie stawiamy granic. Obawa przed okazywaniem prawdziwych uczuć może także wiązać się ze wstydem.

Lęk przed bliskością przybiera także postać wyczerpania, może wynikać z potrzeby spokoju. Emocje, które pojawią się w relacji, są na tyle obciążające, męczące, że nie chcemy ich przezywać, by nie stracić spokoju.

Do relacji wnosimy cały bagaż doświadczeń, wizji i interpretacji, musimy jednak pamiętać, że są one o nas, a nie o drugim człowieku. W dorosłej relacji domagamy się od drugiego człowieka realizacji naszych potrzeb, tęsknot i deficytów. Tworzy to szereg konfliktów i nieporozumień, których nie sposób rozwiązać, jeśli sami nie rozumiemy siebie do końca. Jeżeli zainteresował Cię temat lęku przed bliskością, zapraszam Cię do wysłuchania podcastu, w którym bardziej szczegółowo o nim opowiadam: https://miedzyparami.pl/podcast/80-lek-przed-bliskoscia/

Autorka tekstu

Marita Woźny - psycholog i psychoterapeutka, której celem jest poprawa jakości życia par. Jest autorką e-booków, kursów i programów dla par, które tworzy w ramach przestrzeni internetowej Między Parami. Pomaga odnaleźć drogę do wyjścia z kryzysów, akceptować zmiany relacji, a także budować i przywracać lepsze relacje ze sobą i z drugim człowiekiem. Prowadzi podcast “Żywiołowe Związki”.