Mikro Kręgi – czyli jak usłyszeć się, kiedy jest trudno?

Mikro Kręgi – czyli jak usłyszeć się, kiedy jest trudno?

Konflikty są częścią życia każdego z nas.
Jako rodzice, czy opiekunowie dzieci doświadczamy ich szczególnie często: sprzeczek czy nawet bójek o zabawki, o przestrzeń, o pierwszeństwo. Kto z nas słysząc kolejne „ale się pierwsza tym bawiłam”, „zostaw, to moje” „nie dotykaj” nie marzył czasem, by mieć czarodziejską różdżkę i znaleźć się w zupełnie innym miejscu?  Gdzie jest spokojnie i bez dzieci :)

Często w takich sytuacjach reagujemy nawykowo. Niektórzy wchodzą w rolę sędziego, by rozstrzygnąć, kto ma rację i co zrobić dalej. Inni wybierają nie interweniować, zostawić dzieci, by same sobie poradziły i się dogadały. Jeszcze innym sposobem może być rozdzielenie, by zakończyć spór. Lista tych strategii na konflikt jest długa.

Ja proponuję jeszcze jedną – Mikro Kręgi, czyli sposób na konflikty opart na dialogu i braniu pod uwagę perspektywy drugiej strony.

Mikro Kręgi są uproszczoną wersją Kręgów Naprawczych czyli sposobu rozwiązywanie konfliktów, zaproponowanego przez Domnica Bartera.  Jego filarami są sprawiedliwość naprawcza i idea porozumienia bez przemocy.

Mikro Kręgi sprawdzają się najlepiej w sytuacjach konfliktów między dziećmi. Dają nam dorosłym szansę na towarzyszenie dzieciom i jednoczesne oddanie im sprawczości i mocy tego, by rozwiązały trudną dla nich sytuację. Rolą dorosłego jest pomóc dzieciom usłyszeć się nawzajem proponując pewną określoną strukturę dialogu.

Jak to wygląda w praktyce?

Cały proces to 3 kroki:

1. Otwarcie, czyli stworzenie przestrzeni do rozmowy

Kiedy widzisz, że pojawił się konflikt i emocje przybierają na sile, zauważ co się dzieje i zaproś uczestników do rozmowy.
Wspierające jest, kiedy dzieci znają już ten proces i wiedzą czego się spodziewać.

2. Wzajemne zrozumienie

To etap, kiedy każdy z uczestników ma możliwość powiedzenia o tym, co chce, żeby wiedzieli inni.  Prowadzący krąg dba na tym etapie o to, by osoba mówiąca miała pewność,że została usłyszana i zrozumiana zgodnie z intencją.

Wspierają w tym pytania:

„Co chciałabyś, by X usłyszał?” „Co chcesz, aby X wiedział?”
„Co usłyszałeś od Z?”  „Co jest dla niej ważne?”  (po tym jak padła wypowiedź – sprawdzenie z osobą, do której kierowane były te słowa)
„Czy to jest to, o co Ci chodziło?” (powrót do nadawcy komunikatu)

Jeśli w odpowiedzi pada „nie” - wracamy, by zadbać o to, aby komunikat został odebrany zgodnie z intencją. Jeśli „tak” przechodzimy do kolejnego dziecka i powtarzamy to samo.
Powtarzamy tak długo, aż wszyscy zostaną usłyszani z tym, co dla nich ważne.

3. Szukanie rozwiązań

Kiedy już wszystkie strony czują się usłyszane, zapraszamy dzieci do szukania pomysłów na to, co dalej. Ważne, by to one były ich autorami i by pomysł, który finalnie wybiorą, pasował wszystkim.

Wspierające są tu pytania:

„To jakie macie pomysły, co można zrobić w tej sytuacji?”

„Czy to pasuje każdemu?”

„Co proponujesz w zamian?”

I to już .
Oczywiście mogą pojawić się trudności, dzieci mogą nie mieć gotowości na rozmowę, my - dorośli możemy najzwyczajniej nie być w zasobach, by towarzyszyć im w kręgu. Przyjmijmy to z otwartością, może za kilka chwil będzie okazja, by wrócić do tematu. A może porozmawiamy w kręgu kolejnym razem.

Warto zapraszać się do tego doświadczenia, kiedy tylko jest ku temu okazja. Taki sposób rozwiązywania konfliktów niesie wiele korzyści zarówno dla nas jak i dla dzieci:

• jest szybki, osadzony w TU i TERAZ,
• uczy jak ważne i wartościowe jest wzajemne słuchanie i słyszenie się,
• daje poczucie mocy i sprawczości,
• uczy szukania rozwiązań  i brania za nie odpowiedzialności,
• zdejmuje z nas dorosłych odpowiedzialność bycia „sędzią”

Jak powiedział Marshall B.Rosenberg „Każdą rzecz, którą warto robić, warto robić nawet niedoskonale”. Ja wierzę, że dialog i wzajemne usłyszenie w sytuacji konfliktowej, to coś, co na pewno warto robić. 

Beata Moczkowska, mediatorka NVC, facylitatorka Kręgów Naprawczych, trenerka, coach, jedna z fundatorek i wiceprezeska Fundacji 4 KROKI, www.4kroki.org

Jako mediatorka i facylitatorka wpiera ludzi w rozwiązywaniu konfliktów. Prowadzi warsztaty inspirując, jak się porozumiewać, aby pozostać w zgodzie ze sobą i zadbać o relacje. Widzi konflikty, jako naturalną część życia, a ich rozwiązywanie jako szansę na odbudowanie kontaktu i znalezienie rozwiązań uwzględniających potrzeby każdej ze stron. Marzy o tym, by dzieci uczyły się rozwiązywania konfliktów już od przedszkola.